در قانون آئین دادرسی مدنی ذکر شده است که وقتی شخصی می‌خواهد مال یا درخواستی را قبل از انجام شکایت ، به‌صورت رسمی از کسی طلب کند، می‌تواند به‌صورت رسمی اقدام به ثبت اظهارنامه قضایی نماید. این مورد برای این است که شخص بعداً دلیلی داشته باشد که این مطالبه را مطرح کرده است. برای مثال اگر شخصی 100 میلیون از شخص دیگری طلب داشته باشد، قبل از طرح شکایت، می‌تواند اقدام به ثبت اظهارنامه کند؛ یا ممکن است شخصی از همسایه خود به دلیل ایجاد سروصدا یا استفاده شخصی از مشاعات شاکی باشد؛ در این مورد نیز شخص می‌تواند در ابتدا اقدام به ثبت اظهارنامه قضایی نماید؛ درصورتی‌که شخص مقابل اقدام به پرداخت طلب کرد، و یا همسایه آزارگر اقدام به قطع آزار و اذیت نمود، دیگر نیاز به اقدام دیگری نخواهد بود. اما در غیر این صورت شخص می‌تواند با مراجعه به دادگاه اقدام به ثبت شکایت نماید.
درواقع اظهارنامه قضایی نوعی اخطار برای شخص مقابل است؛ به این صورت که درصورتی‌که درخواست به‌حق مطرح‌شده را انجام ندهد، شما اقدام به طرح شکایت قضایی خواهید کرد.
اظهارنامه ربطی به دادگاه ندارد، تنها بعد از ثبت شکایت، می‌توان از آن به‌عنوان دلیلی که مطالبه و درخواست را مطرح کرده‌اید استفاده کرد.
روش ثبت اظهارنامه به این صورت است که شخص پس از تنظیم اظهارنامه باید به دفاتر قضایی مراجعه کرده و اظهارنامه را ثبت کند. پیامک اظهارنامه ظرف چند روز به شخص مقابل ارسال می‌شود؛ همچنین شخص مقابل نیز می‌تواند به‌صورت رسمی به اظهارنامه شما پاسخ دهد.
نکته: شخصی که اظهارنامه را ثبت می‌کند باید در مورد درخواست مطرح‌شده، سند و مدرکی داشته باشید. در غیر این صورت طرف مقابل می‌تواند به‌عنوان تهمت و افترا شکایت کند.
برای ثبت اظهارنامه قضایی در اسلامشهر نیز می توانید به یکی از دفاتر خدمات قضایی در اسلامشهر مراجعه کنید.