بیشترین اتباع خارجی مقیم ایران اتباع و پناهجویان افغانی هستند. این افراد در شهرهای مختلف ایران ساکن هستند. شهر اسلامشهر نیز از شهرهایی هست که تعداد زیادی از مهاجرین مختلف افغانی را در خود جایداده است. بارها دیدهشده است که این عزیزان به دلیل عدم آشنایی با قانون و حقوحقوق خود مورد ظلم و اجحاف قرارگرفتهاند. در این مطلب سعی توضیح مختصری در مورد شرایط حقوقی این افراد ارائه دهیم.
اتباع خارجی که دارای اقامت قانونی یا ورود قانونی به کشور باشند میتوانند مانند هر ایرانی طرح دعوا کنند و هیچ محدودیتی در این زمینه ندارند. بااینحال تا چند وقت اخیر امکان ثبت ثنا توسط اتباع خارجی وجود نداشت اما اخیراً این امکان ایجادشده است که اتباع خارجی نیز میتوانند ثبت ثنا انجام دهند و در سیستم قوه قضائیه ثبتنام کنند؛ تنها بهجای کد ملی با کد دیگری که مختص اتباع خارجی است میتوانند ثبت ثنا انجام دهند.
نکته: تنها تفاوتی که در طرح دعوا بین شخص ایرانی و خارجی مطرح است این هست که درصورتیکه یک تبع خارجی بخواهد علیه یک ایرانی طرح دعوا کند حتماً باید به دادگاه منبع یا مبلغی بهعنوان خسارت بسپارد. دلیل این مورد این هست که شخص ایرانی که طرف دیگر دعوا هست ممکن است متحمل یکسری هزینهها نظیر حقالوکاله وکیل یا هزینه کارشناس و... شود؛ به عبارتی قانون در اینجا از شخص ایرانی حمایت کرده است. دلیل این مبلغ سپرده این هست که با توجه به اینکه ممکن است تبعه خارجی که علیه یک ایرانی طرح دعوا کرده محق نباشد و طرح دعوای طرف خارجی رد شود؛ شخص ایرانی میتواند هزینههایی که برای این دعوا پرداخت کرده است را از محل سپرده دریافت کند.
اما در مورد اتباع خارجی که دارای اقامت نیستند معمولاً در صورت بروز هرمشکلی اقدام به طرح دعوا نمیکنند زیرا در صورت طرح دعوا ممکن است دستگیر شوند و به کشور خودشان بازگردانده شوند.
ازدواج و طلاق اتباع خارجی
طبق ماده 7 قانون مدنی اتباع خارجی از حیث احوال شخصی نظیر ازدواج، طلاق و ارث تابع قانون دولت خود هستند. مثلاً اگر یک تبعه افغان بخواهد در ایران ازدواج کند این ازدواج باید طبق قانون افغانستان انجام میشود. مگر اینکه این موارد با مصلحت اجتماعی و نظم عمومی ایران مغایرت داشته باشد؛ در صورت وجود مغایرت موارد ذکرشده طبق قانون ایران انجام میشود.